Het vagina-model

Zuid-Afrika, de reisblogs – deel 16

‘Peer educators’ zijn een soort sexwerkers 2.0. Ze hebben een extra training gehad, begrijpen het hoe en waarom van preventie van SOA en zwangerschap. Verder worden ze geacht hun collega’s te stimuleren om anticonceptie en condooms te gebruiken, zich maandelijks op SOA te laten testen en hun HIV medicatie te blijven nemen. Ze vormen  een belangrijke schakel tussen de kliniek en de anders moeilijk bereikbare doelgroep. 

De eerste cliënte is door de peer educator naar ons toe gestuurd. Ze kreeg 4 maanden geleden haar 2e miskraam en gebruikt tijdens haar werkzaamheden geen anticonceptie. Ook condooms blijken er vaak bij in te schieten, geeft ze desgevraagd toe met een schouderophalen waaruit we opmaken dat ze eigenlijk ook niet weet waarom. Persoonlijk heb ik wel een vermoeden en desgevraagd bevestigt ze dit met een lachje.  Ze heeft onderbuikklachten en als we haar symptomen afvinken heeft ze beslist een SOA-tje of twee, drie onder de leden.  

SOA’ s zijn hinderlijk. Het zijn hier net vliegen: ze zitten altijd om je heen, weten je overal te vinden en hoe je ook je best doet om ze te verjagen, te verpletteren of vermorzelen: net als je denkt dat je even van het gedoe af bent komen ze op onverklaarbare wijze weer terug. Maar we doen hier niet moeilijk over een soa-tje meer of minder. Het is eigenlijk heel eenvoudig: testen zoals we in Nederland gewend zijn en dan behandelen op basis van de testuitslag is hier uiteraard geen usance. Ofwel de uitslag komt niet terug, ofwel de patiënt niet.  Meest realistische scenario is echter dat je geen van beiden ooit nog terugziet. Dat moet dus anders en hiervoor hebben we een heel pragmatische oplossing: als het verhaal ruikt naar een SOA, schieten we met een soort hagelgeweer op de vlieg. De patiënt krijgt een standaard cocktail van 2 verschillende soorten pillen met antibiotica en als bonus een injectie met een derde middel: mooie SOA die dáár van terug heeft. Ik vraag me wel af hoe het hier met de resistentie zit, maar daarover lijkt niemand zich druk te maken. Misschien dat we ze daarom zo vaak terugzien. 

We vertellen de jongedame dat ze een vracht pillen moet slikken (‘alles ineens en geen alcohol erbij!’,) waarbij het laatste deel van het advies voor deze dame vermoedelijk het lastigst op te volgen is. 

We hebben in een grote reistas een keur aan benodigdheden zitten. Een grote variëteit aan kunststof bakjes waar je normaliter de overgebleven resten van de barbecue in bewaart. Hier zitten er geen kliekjes in maar test kits waarmee je de diagnose HIV in 10 minuten kunt stellen, altijd handig. Verder zakjes en doosjes die een schat aan uiterst nuttige materialen herbergen zoals daar zijn ampullen voor de prikpil, een nietmachine, formulieren, buisjes voor bloedafname, spuiten, ongebruikte  naalden. Voor dit laatste is veel te zeggen: het gebruik van schone naalden is immers zonder twijfel een aanbevelenswaardig gewoonte – meer in het algemeen, maar hier dan toch in het bijzonder. 

De dame doet de pillen in haar tas en haar broek naar beneden De pronte zwarte billen, niet te miskennen kenmerk van de vrouwen in deze contreien, ploppen over de broekband  en de spuit is snel gezet. De HIV test is wonder boven wonder negatief en mevrouw mag heengaan, maar pas nadat ze een handvol gratis condooms in ontvangst genomen heeft. ‘Banaan. De aardbeiensmaak was op’, luidt het droge commentaar van de nurse. Het is nu eenmaal behelpen, want je bent hier zo door je voorraad heen. Bovendien mag je niet klagen want voor je het weet krijg je van die smakeloze exemplaren en daar wil je in deze bedrijfstak toch echt niet mee gezien worden. 

We zien nog een aantal dames en vertrekken dan naar de volgende hotspot. Op een half uurtje rijden parkeren we bij weer een café. We doen een inspectie maar deze ruimte is echt te vies om te betreden. Gelukkig is dit team niet voor een gat te vangen en binnen 10 minuten wordt een kleine tent opgezet, model partytent van 2×2 meter. Er past net een onderzoeksbank in, een tweetal stoelen en een koelbox met benodigdheden. De tent kan niet helemaal dicht, maar bij het maken van een uitstrijkje kan onze chauffeur desgevraagd even voor de ingang gaan staan en is de privacy van de patiënte voor de volle 100% gewaarborgd. Je wordt hier met de dag creatiever.

De volgende dame is een HIV positieve meid die, een flesje bier in de hand, ons knusse tentje betreedt en haar pillen komt halen. Twintig jaar oud  is ze en bloednerveus, want ze weet dat het tijd is voor een uitstrijkje, een onderzoek waar ze erg weinig goesting in heeft en wat ze daarom al lang voor zich uit geschoven heeft.  Het is opvallend hoe gespannen zo iemand is, als je bedenkt dat je voor het goed uitoefenen van dit métier je gêne toch enigermate van je af moet kunnen werpen. Maar goed, fair enough, dit is natuurlijk een wat andere setting dan waaraan zij beroepshalve gewend is, dus alle begrip. Ik zet het flesje bier even op de grond, want in de koelbox is geen plek, en besteed ruim de tijd aan geruststelling en uitleg waarbij blijkt dat mevrouw geen benul heeft van haar eigen anatomie. Kennelijk is ze niet de enige, want in de allesomvattende tas vind ik een uiterst plastisch anatomisch model van een vagina waarmee de gehele procedure buitengewoon realistisch kan worden voorgedaan. Dat doe ik dan ook ter lering, want over vermaak hoef ik haar vermoedelijk niets te vertellen – of misschien juist wel. De procedure verloopt vlot en de dame is opgelucht. Ik vraag me af hoe dat toch moet gaan als ze aan het werk is.

We werken zo nog heel wat dames af en aan het eind van dag, bij het invallen van het eerste duister, wordt de tent afgebroken en de auto ingeladen. Morgen gaan we weer. 

Als we wegrijden zie ik de patiënte van zojuist voorbij lopen met aan haar zijde een diepzwarte magere man met veel te grote kleren aan. Hij ziet er uit alsof hij nog maar enkele weken te leven heeft. 

Onze werkdag zit er op. Die van haar begint. 

^Blogdo©